این سؤال به خصوص در شعرها اهمیت زیادی پیدا میکند. شعر در زبان انگلیسی بر اساس استرس کلمات آهنگ و ریتم پیدا میکند. بهعلاوه انواع شعر نیز بر اساس تعداد سیلابهایی که در هر خط وجود دارد مشخص میشوند؛ اکنون سؤال اصلی اینجاست که چطور سیلاب استرس دار و بدون استرس را تشخیص دهیم؟
تشخیص استرس اول
سیلاب استرس دار یک سیلاب از کلمه است که تأکید بیشتری بر روی آن میشود. در یک خط شعر نیز به همین ترتیب، سیلابی که تأکید بیشتری بر روی آن شود سیلاب استرس دار است؛ بنابراین بهترین روش تشخیص استرس این است که متن را بهصورت اغراقشده و بیشازحد دراماتیک بخوانیم تا مشخص شود روی چه سیلابهایی باید تأکید شود.
برای مثال کلمه emphasize را در نظر بگیرید. برای اینکه متوجه شویم کدام سیلاب باید استرس بگیرد، هر بار روی یکی از سیلابها استرس میگذاریم و آن را با صدای بلند میخوانیم –وقتی به سیلاب استرس دار رسیدید صدایتان را بالاتر ببرید:
EM-pha-size, em-PHA-size, em-pha-SIZE
کاملاً مشخص است که مورد وسطی با استرس روی سیلاب دوم اشتباه است. پس تا اینجا میدانیم سیلاب دوم بدون استرس است. اما از بین سیلابهای اول و آخر، هیچیک بد به نظر نمیرسند. از بین این دو نیز مسلماً تلفظ اولی راحتتر است (EM-pha-size). اکنون شاید شما بگویید سیلاب آخری استرس دوم میگیرد. میتوان روی این مسئله بحث کرد اما آنچه مسلم است این است که فقط یک سیلاب میتواند استرس اول داشته باشد و در این کلمه سیلاب اول است.
به عنوان مثال دوم کلمه aluminum را در نظر بگیرید. مثالهای زیر را بلند بخوانید و با رسیدن به سیلاب استرس دار صدایتان را بالاتر ببرید:
A-lu-min-um, a-LU-min-um, a-lu-MIN-um, a-lu-min-UM
کاملاً واضح است که دومی درست است و سیلاب دوم (LU) استرس دارد.
تشخیص استرس دوم
وقتی چند کلمه را کنار هم قرار دهید، تشخیص استرس دوم سادهتر میشود. مثال زیر را بلند بخوانید:
EM-pha-SIZE a-LU-min-UM
وقتی این دو کلمه در کنار هم قرار میگیرند بهراحتی میتوان استرسها را پیدا کرد.
اما وقتی جای این دو را با هم عوض میکنیم، قرائت آن با همان استرس دشوار خواهد بود:
a-LU-min-UM EM-pha-SIZE
اثر متن بر استرس کلمات
قرار گرفتن سیلاب استرس دار در کنار هم
وقتی دو سیلاب استرس دار پشت سر هم قرار میگیرند، خواندن عبارت مشکل میشود. به همین دلیل سیلابهای UM و SIZE را بدون استرس ادا میکنیم:
a-LU-min-um EM-pha-size
بهاینترتیب تلفظ دو کلمه راحتتر و طبیعیتر خواهد بود؛ چون به ازای هر سه سیلاب یک استرس دارد. بنابراین به خاطر داشته باشید که همیشه متنی که کلمات در آن قرار دارند بر استرس آنها اثر میگذارد.
تغییر استرس بر اساس نقش کلمه در متن
به عنوان نمونه، کلمه present را در نظر بگیرد که در حالت فعلی بهصورت pre-SENT و در حالت اسمی بهصورت PRE-sent تلفظ میشود؛ بنابراین همیشه باید بر اساس جایگاه کلمه در متن، نقش آن را پیدا کنید تا بتوانید بر اساس استرسها آن را بهدرستی تلفظ کنید.
تشخیص استرس سیلابها در شعر
بر اساس آنچه تاکنون یاد گرفتید، اکنون میتوانید بگویید چطور میتوان استرسهای شعر را پیدا کرد؟
برای پاسخ دادن به این سؤال اول باید بدانید که شعر باید در meter قرار بگیرد؛ اما meter چیست؟ درواقع در انگلیسی به وزن شعر –که بر اساس ترتیب قرار گرفتن سیلابهای استرس دار و بدون استرس تعیین میشود- meter میگویند. در ادامه با چند نوع وزن شعر انگلیسی آشنا میشویم:
Anapestic Tetrameter
برای مثال anapestic tetrameter یعنی وقتیکه در هر خط شعر دو سیلاب بدون استرس داشته باشیم و بعد یک سیلاب استرس دار و این سیکل چهار بار در هر خط تکرار شود. به شعر زیر دقت کنید:
’twas the NIGHT be-fore CHRIST-mas and ALL through the HOUSE.
Iambic Poets
نوع دیگر شعر، شعر iambic است؛ یعنی شعری که با یک سیلاب بدون استرس شروع میشود و سپس یک سیلاب استرس دار و دوباره بدون استرس. برای نمونه به گفته معروف شکسپیر توجه کنید:
it IS the STAR to EV-ery WAN-der-ING bark.
حتماً شما هم متوجه شدید که کلمه wandering در وسط جمله کمی ناهماهنگی ایجاد میکند؛ علت این است که ما معمولاً هنگام صحبت کردن، سیلاب وسط این کلمه را تلفظ نمیکنیم و درواقع میگوییم wandring. بنابراین دوباره شعر را این بار با اصلاح انجامشده بخوانید:
it IS the STAR to EV-ery WAN-dring BARK.
اکنون درست شد. این شعر از شکسپیر نوعی iambic است.
گاهی اوقات وزن شعرها حالت آزاد دارند. مثلاً شعر زیر را با وزن iambic بخوانید:
Two ROADS di-VERGED in A yel-LOW wood.
همانطور که میبینید در این شعر، حرف A استرس گرفته، درحالیکه هیچکس در حالت طبیعی به کلماتی مثل in و a استرس نمیدهد. شاعر میداند که اگر خواننده بدون توجه به وزن شعر را بخواند، کلمات in و a خورده میشوند و استرس نمیگیرند. حالا دوباره شعر را بهصورت طبیعی بخوانید و ببینید که در این حالت شعر زیباتر ادا میشود:
Two ROADS di-VERGED (in a) YEL-low WOOD,
and SOR-(ry i) COULD not TRAV-el BOTH
and BE one TRAV’ler, LONG i STOOD
and LOOKED down ONE as FAR (as i) COULD
To WHERE it BENT (in the) UN-der-GROWTH.
حالا میتوانید تمرین را شروع کنید. به سراغ اشعار انگلیسی بروید و وزن آنها را پیدا کنید.